Bir klima cihazının çalışma prensibi, iç ortamı soğuturken termodinamik çevrim nedeni ile ortaya çıkan ısının, dış ünite aracılığı ile dış ortama atılması şeklindedir. Heat pump üniteler bu çevrimi ters çevirerek normalde dışarıya atılan ısıyı iç ortama, içeriye verilen soğutmayı ise dış ortama verir. Klima cihazında, dış havanın sıcaklığı (ve bir çok diğer teknik özellik) elde edilebilecek soğutma yada ısıtma miktarını ve verimini direkt etkiler. Bu nedenle klima cihazlarının, ısıtma yada soğutma yaparkenki kapasite ve verimleri, o anda mevcut bulunan çevre ve çalışma koşullarına ve teknik özelliklerine göre değerlendirmek zorundadır. Her koşulda geçerli bir sabit verim yüzdesinden bahsetmek imkansızdır. Heat pump klima cihazlarında verim COP değeri ile ölçülür. COP, cihazın ürettiği kW ısıtma başına çektiği kW toplam enerjinin oranıdır.
COP = KiloWatt Isıtma / KiloWatt Toplam enerji harcaması
Örnek: CO = 3 demek, 3 kW Isıtma elde etmek için 1 kW enerji harcanıyor demektir. COP değerinin yüksek olması daha verimli bir cihazı ifade eder.
Örnek: COP=3, 2.5'den daha verimlidir.
Heat pump ünitelerde verim ve kapasiteyi etkileyen başlıca noktalar şunlardır.
-Seçilen kompresörün verimi
-Eveparatör ve kondenser dizaynı, yüzey alanının mümkün mertebe geniş tutulması, Defrost sisteminin verimliliğini dolayısıyla verim ve kapasiteyi etkileyen bazı önemli noktalar şunlardır;
-Cihaz defrost sistemi; standart bir defrost süresi yerine, dış ünitedeki buzlanmayı ve buzun çözülmesini gözleyen (ısı-basınç vs.) sensörleri ile en kısa defrost sürecinin sağlanabilmesidir.
-Dış ünitenin bulunduğu mahal; Yüksek verim ve kapasite için dış ünite soğuktan korunmalı fakat rahat hava çevirebilmelidir.
Isıtılan mahalin iyi izole edilmiş olması sistemin kısa sürede rejime girerek kapanmasını, dolayısıyla doğal defrost edilmesini sağlayacaktır. (+ derecede). Bu nedenle mahalin izolasyonu ne kadar iyi ise 1 saatte ortaya çıkacak defrost süresi ve enerji kaybı o kadar az olacaktır. Normal koşullarda hiçbir klima 1 saat boyunca hiç durmadan çalışmaz (konfor kliması) saatte 1 yada 2 kez otomatik olarak bir süre kapalı kalır.
Dış havanın nem seviyesi arttıkça dış ünite üzerinde buzlanma hızlanacak ve gerekli defrost süresi artacaktır. Bu nedenle fış üniteyi nemli ortamdan uzak tutmak gereklidir.
Yurt dışında çok kötü koşullarda dahi çok iyi izolasyon katsayısına sahip evlerde Heat Pump ve ilave elektrikli ısıtıcı ile başarılı ısıtma yapılabileceği görülmektedir.
Heat Pump sadece kendi başına kullanılmalı diye düşünmek yanlıştır. Avrupa ve Amerika'daki birçok uygulamada basit bir otomatik kontrol paneli ile dış havanın verimli olduğu noktaya kadar Heat Pump kullanıp, daha kötü koşullarda farklı ısıtıcılar devreye sokulur (Doğal gaz LPG, vs.)
Firmaların belirttiği kapasite, COP enerji değerlerinin Eurovent ve ARI standartlarına uygun olması ve bunun düşünülen ünitenin kataloglarında birebir belirtilmesi gereklidir.
TSE tarafından verilen çeşitli illerin kış dış hava sıcaklık değerleri olabilecek en kötü koşullar olup, heat pump hesabının bu değerler üzerinden yapılması yanıltıcı olacaktır. TSE tarafından verilen değerler kış sezonu boyunca toplam % 5 ağırlığa sahiptir. Diğer zamanlarda hava koşulları sürekli daha yüksek ısılarda olacaktır.
Dış Hava Sıcaklığına Bağlı Olarak Heat Pump (Isı Pompası) Enerji Harcaması ve 1000 Kcal/h Enerji İhtiyacı İçin Yakıt Maliyeti Tablosu Hakkındaki Notlar
1- Verilen kapasiteler ve COP değerleri imalatçılardan alınan ortalama değerlerdir. Farklı firmalarda yüksek veya düşük sıcaklıklarda imalatları farklı performanslar gösterebilir.
2- Değerlerin hesaplanmasındaki Verilen kapasiteler ve COP değerleri imalatçılardan alınan ortalama yüksek veya düşük sıcaklıklarda imalatları farklı performanslar gösterebilir değerlerdir. Farklı firmalarda hareket noktası + 8 oC dış havada 3.0 ve 2.8 COP değerine sahip, 24,000 Btu/h kapasitesindeki 2 farklı ünitedir.
3- Hiçbir imalatçı yada bilimsel kitap dış havaya bağımlı olarak defrost süresini dakika olarak vermemektedir. Tabloda verilen değerler ISKİD komisyonun imalatçı kataloglarından, bilimsel kitaplardan, firma deneyimlerinden ve teknik yetkililerden öğrendiklerine dayanarak yaptıkları bir yaklaşımdır. Ünitenin imalat tarzı, kullanımı, yerleşimi ve diğer bazı etkenler bu süreleri çok değiştirebilir.
4- Hesaplarda defrost süresince kullanabilecek olan elektrikli ısıtıcı katılmamıştır. Ufak kapasiteli normal split klima imalatçılarının bir çoğu defrost sırasında iç ünite fanını çalıştırmamakta, dolayısıyla elektrikli ısıtıcı kullanımı ve seçim miktarı kullanıcıya, sistem özelliklerine ve bina yapısına bağımlıdır. Kullanıldığı takdirde ısıtma toplam yüküne eklenmeli, elektrik ile ısıtmanın COP değeri 1 olduğundan ağırlıklı ortalama ile sonuç sistem COP değeri hesaplanmalıdır.
Elektrik bedeli;
Konutlar için 40.690 TL + % 5 Belediye Vergisi + % 15 KDV olarak 49.133.TL.
İş yerleri için 48.480.TL + % 5 Belediye Vergisi + % 15 KDV olarak 58.540.TL.
Sanayi için 40.080.TL. + % 5 Belediye Vergisi + % 15 KDV olarak 49.238. TL üzeriden hesaplanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder